Dynamische schooldag

De schoolomgeving kan worden ingezet om méér te bewegen tijdens de schooldag. Het stimuleren van ouders, kinderen en leerkrachten om met de fiets of lopend naar school te komen, is een eerste stap om meer beweging in de dag te brengen^.

Voorbeelden:

• Speeltuinen, parken en sportvelden in de omgeving van de school kunnen kansen bieden om meer en afwisselende beweeg- en leerruimte voor kinderen te creëren.
• Gebruik van andere buitenruimten dan het schoolplein om het aantal kinderen op het schoolplein te verminderen.
• Veilige routes uitzetten rondom school die leerkrachten met hun klas kunnen wandelen, joggen of rennen.

Rol Jibb+:

• Advies over het stimuleren van meer fietsen en lopen naar school
• Advies en begeleiding over inzetten ‘The Daily Mile’
• Wijkscan maken met beweegkansen

Kinderen besteden 20 procent van hun schooltijd aan buitenspelen. Het schoolplein dient als een plek om te spelen, te bewegen en tot rust te komen tijdens de pauzes. Daarnaast kan het schoolplein worden gebruikt voor lessen en biedt het mogelijkheden voor sport- en beweegactiviteiten na schooltijd.

Voorbeelden:

• Zorgen voor voldoende ruimte voor de kinderen om te spelen.
• Maak gebruik van gescheiden pauzetijden voor verschillende klassen of andere ruimtes om de school heen.
• Een structuur op het schoolplein zorgt voor duidelijkheid bij kinderen wat ze op elke plek kunnen doen.
• Een hotspotrooster kan helpen om de tijd die kinderen op een populaire plek kunnen spelen eerlijk te verdelen.
• Materiaal beschikbaar stellen voor kinderen, zodat ze veelzijdig kunnen bewegen.
• Gebruik de gymles om spellen te introduceren die de kinderen op schoolplein kunnen spelen.
• Doe de reken of taalles op schoolplein en koppel hier een beweegactiviteit aan.

Rol Jibb+:

• Maken van een schoolpleinscan
• Advies materiaalgebruik en inrichting schoolplein
• Schoolpleintraject op maat i.s.m. de school om meer en gevarieerder te bewegen

De inrichting van het schoolgebouw kan bewegen stimuleren. Van symbolen op de grond tot aan speelattributen in school. De inrichting van basisschool De Twijn in Alblasserdam is een mooi voorbeeld van hoe dit kan worden gerealiseerd. Binnen een school zijn vaak mogelijkheden voor het creëren van hoeken of flexplekken op de gang of in de extra ruimtes, zoals de aula of de speelzaal. 

Voorbeelden:

• Hinkelbanen in de gangen
• Een lokaal ingericht om tussen de lessen door extra te bewegen
• Een bokszak ophangen waar kinderen hun energie kwijt kunnen
• Creëren van hoeken of flexplekken op de gang of in de extra ruimtes.

Rol Jibb+:

• Scholen stimuleren en inspireren om bewegen in het schoolgebouw te bevorderen

In de klas kan het meubilair zorgen voor dynamiek van kinderen en leerkrachten. Kinderen zitten over het algemeen veel op een stoel in de klas, dus het is zaak om ze in de klas wat meer te laten bewegen.

Voorbeelden:

• Statafels, zitballen, deskbikes, et cetera.
• Regels met betrekking tot het verplaatsen in de klas

Rol Jibb+:

• Scholen stimuleren om de kinderen meer te laten bewegen in de klas

Het schoolrooster heeft veel invloed op de afwisseling tussen bewegen en zitten tijdens de schooldag en -week. Het belangrijkste uitgangspunt bij het maken van het rooster is de afwisseling tussen zitten en bewegen.

Voorbeelden:

• Aanbieden van meerdere korte pauzes op een dag in plaats van een langere pauzes
• Het doordacht inroosteren van de uren bewegingsonderwijs en andere creatieve vakken

Rol Jibb+:

• Adviseren en meedenken over het (gym)rooster

Voldoende en kwalitatief goede lessen bewegingsonderwijs vormen een belangrijk basis voor met plezier beter leren bewegen. Vanaf augustus 2023 is wettelijk vastgesteld dat kinderen op de basisschool wekelijks twee keer 45 minuten bewegingsonderwijs moeten krijgen. Het centrale doel van bewegingsonderwijs is dat kinderen de basis leren van belangrijke beweeg- en spelvormen (leren bewegen) en leren op een goede manier, samen met anderen, deel te nemen aan de bewegingsactiviteiten. De lessen dienen te worden gegeven door een bevoegde leerkracht.

Voorbeelden:

• Twee keer 45 minuten gym door een bevoegde leerkracht
• Er wordt gewerkt met een methode
• Vakwerkplan
• Extra uur gym
• Aanbieden MRT
• Leerlingvolgsysteem
• Deelname vakgroep
• Uitdagend materiaal

Rol Jibb+:

• Advies en begeleiding van de implementatie van een methode bewegingsonderwijs
• Advies over gebruik materiaal in gym- en speelzaal
• Advisering en begeleiden in het opstellen van een vakwerkplan
• Advisering en begeleiding volgsystemen
• Vakleerkrachten en bewegingscoördinatoren mogen deelnemen aan de vakgroep bewegingsonderwijs

Zittend leren kan worden afgewisseld met een dynamische activiteit zonder dat die activiteit iets te maken heeft met de inhoudelijke lesactiviteiten.

Energizers zijn korte, intensieve beweegactiviteiten die relatief gemakkelijk uitgevoerd kunnen worden tussen de lessen door. Energizers zorgen voor een onderbreking van zitten en zorgen ervoor dat kinderen zich daarna weer beter kunnen concentreren. Een energizer kan ook een rustige (meditatieve) activiteit zijn.

Voorbeelden:

• Toepassen energizers
• Extra uur gym of buitenspelen
• Drama en dans
• Yoga

Rol Jibb+:

• Presentatie op school over energizers in de klas
• Inspireren om meer bewegen tussen het leren in te zetten

Energizers Jibb+
Download hier de energizers, inclusief tips over hoe je deze kunt inzetten!

‘Bewegen tijdens leren’ is het combineren van bewegen en leren, waarbij de beweging het denken niet in de weg staat en waarbij er geen relatie is tussen de beweging en het leren (leerdoel).

Voorbeelden:

• Variaties van actief zitten (deskbikes, zitballen)
• Staand werken (statafel)
• Staand of wandelend opdrachten doen
• Joggend op de plaats sommetjes maken
• Opdrachtspellen en opdrachtestafettes

Rol Jibb+:

• Inspireren om meer te bewegen tijdens het leren
• Inspiratiesessies op school om bewegen tijdens het leren te stimuleren

‘Bewegen om te leren’ is de combinatie tussen bewegen en leren, waarbij het bewegen het leren ondersteunt of versterkt. De zintuigen worden zoveel mogelijk betrokken bij het leerproces. Het is belangrijk om de beweging simpel te houden om te voorkomen dat de motorische uitvoering teveel vraagt van het werkgeheugen, omdat daar ook de cognitieve verwerking moet plaats vinden. Door beweging toe te voegen aan het leren wordt ook de betrokkenheid van kinderen verhoogd en is er een kans om het zitten te onderbreken en meer beweging aan de dag toe te voegen.

Voorbeelden:

• Denk aan het automatiseren van tafels op ritme
• Opdrachten met metriek stelsel die bewegend worden uitgevoerd
• Letters schrijven op de rug van een ander
• Volgorde van getallen ervaren in een honderdveld op schoolplein.

Nieuwsgierig naar hoe jij bewegend leren kunt inzetten in jouw klas? Op het Bewegend Leren platform vind je informatie, inspiratie en educatie over bewegend leren.

Rol Jibb+:

• Inspiratieworkshop bewegend leren verzorgen